İskele Statik Hesabı Nedir? İskele Statik Hesabı Nasıl Raporlanır?
İskele Statik Hesabı Nedir? Statik Hesap Nasıl Hesaplanır?
İnşaat sektöründe kullanılan tüm iskele sistemleri, güvenliğin sağlanması ve projelerin başarıyla tamamlanması için doğru bir şekilde tasarlanmalı ve uygulanmalıdır. Bu durumda en önemli nokta iskele statik hesabının yapılmasıdır.
İskele Statik Hesabı Nedir?
İskele Statik Hesabı, iskele sisteminin dayanıklılığını ve taşıma kapasitesini matematiksel olarak analiz ederek, kullanılan bileşenlerin yük altındaki potansiyel güvenlik risklerini tespit eder.
İskele Statik Hesabı Nasıl Yapılır?
Statik hesaplama, yapısal bütünlüğü sağlamak, çökme ve deformasyon risklerini en aza indirmek, ayrıca taşıma kapasitesini doğrulamak amacıyla inşaat mühendisleri veya statik proje mühendisleri tarafından özel yazılımlı programlar ile gerçekleştirilir.
TS-EN 12810-12811 de belirtilen yük sınıfları, rüzgar yükleri ve yükleme şekilleri doğrultusunda çözümleme yapmakta, iskele sistemi içerisinde yer alan tüm elemanların kapasitesini özet tablolar halinde göstermektedir.
Kullanacağınız iskelenin kapasite hesaplarını görebileceğiniz statik hesap raporunda, ayrıca standartlarda belirtilmekte olan sehim kontrolünü, stabilite kontrollerini, bağlantı elemanları kontrollerini de görebilmeniz mümkündür.
İskele Statik Hesabının Adımları:
1. Proje Detaylarının İncelenmesi
İlk adım, iskele kurulacak alana ait proje detaylarını ve şartları incelemektir. Alanın büyüklüğü, topografyası, çevresel koşullar ve yapının kullanım amacı dikkate alınarak gerekli veriler toplanır. Bu veriler, hesaplamaların temelini oluşturur.
2. Malzeme Özelliklerinin Belirlenmesi
İskelede kullanılacak malzemelerin (borular, bağlantı elemanları, platformlar vb.) fiziksel ve mekanik özellikleri belirlenir. Bu özellikler, her bir malzemenin çekme dayanımı, esneklik modülü, basınç dayanımı gibi değerleri içerir.
3. Yüklerin Belirlenmesi
Yükler, sabit ve dinamik olarak iki kategoriye ayrılır:
Sabit Yükler: İskele üzerinde duracak olan ekipman, malzeme ve personelin ağırlığı.
Dinamik Yükler: Personelin hareketi, rüzgâr yükü veya diğer geçici yükler.
Bu yükler, sistemin farklı noktalarına nasıl dağıldığını hesaplamak için dikkate alınır.
4. Yük Dağılımının Hesaplanması
Yükler, sistemdeki bileşenlere (örneğin, dikmeler, çapraz elemanlar, platformlar) nasıl dağıldığına göre hesaplanır. Ayrıca, farklı yüklerin kesişim noktalarındaki etkileri de dikkate alınır.
5. Yapısal Modelleme ve Analiz
İskele sisteminin yük taşıma kapasitesi, deformasyonlar, gerilim ve burkulma riski hesaplanır.
6. Güvenlik Faktörü ve Dayanıklılık Analizi
Hesaplanan değerler, güvenlik faktörleri ile karşılaştırılır. Türkiye'deki iş güvenliği yönetmeliklerine ve uluslararası standartlara (TS EN 12810, TS EN 12811 vb.) uygunluk sağlanmalıdır.
7. Sonuçların Doğrulanması
Hesaplamaların doğruluğu, hesaplanan dayanıklılık, yük taşıma kapasitesi ve güvenlik faktörleri yeniden kontrol edilir.
8. Raporlama ve Belgelendirme
Tüm hesaplamalar ve sonuçlar detaylı bir rapor haline getirilir. Bu rapor, proje sahiplerine veya denetçilere sunulmak üzere hazırlanır ve iş güvenliği, standartlar ve yönetmeliklere uyumun sağlandığı belgelenir.
İskele Statik Raporu Oluşturulurken Kullanılan Yönetmelikler
TS EN 12810-1/ARALIK 2005 Ön yapımlı bileşenlerden oluşan cephe iskeleleri – Bölüm 1: Mamul özellikleri
TS EN 12810-2/ARALIK 2005 Ön yapımlı bileşenlerden oluşan cephe iskeleleri – Bölüm 2: Özel yapısal tasarım metotları
TS EN 12811-1/ARALIK 2005 Geçici iş donanımları – Bölüm 1: İş iskeleleri – Performans gerekleri ve genel tasarım
TS EN 12811-2/ARALIK 2005 Geçici iş donanımları – Bölüm 2: Malzeme bilgileri
TS EN 74-1/MART 2006 İskeleler-Boru ve birleştirme elemanlarından oluşan-Birleştirme elemanları, gevşek geçmeli kılavuzlar ve taban plakaları-Özellikler ve deney işlemleri
TS EN 74-2/MART 2006 Kalıp ve iş iskeleleri – Birleştirme elemanları, pimli kılavuzlar ve taban plakaları – Bölüm 2: Özel birleştirme elemanları – Gerekler ve deney işlemleri
TS EN 74-3/MART 2006 İskeleler – Birleştirme elemanları, pimli kılavuzlar ve taban plakaları – Bölüm 3: Düz taban plakaları ve pimli kılavuzlar – Gerekler ve deney işlemleri
TS EN ISO 3834-3/MART 2008 Metalik malzemelerin ergitme kaynağı için kalite şartları- bölüm 3 : Standart kalite şartları
